Polskie innowacje odpowiedzią na nowe wymogi Unii Europejskiej

Komisja Europejska przyjęła z dniem 20 maja br. dwie nowe strategie wyznaczające kierunki rozwoju dla Europejskiego rolnictwa i ochrony środowiska: nową Strategię Bioróżnorodności oraz Strategię „From Farm to Fork” (w dosłownym tłumaczeniu ‘od farmy do widelca’/ ‘od pola do stołu’), której celem nadrzędnym są działania „na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego” [1]. Zamysłem zaproponowanej strategii jest wyznaczenie kierunków rozwojowych sektora rolnego, na rzecz uczynienia produkcji roślinnej i zwierzęcej bardziej zrównoważonej i bezpieczniejszej z punktu widzenia zdrowia ludzkiego.

Przedsiębiorstwo ARKOP Sp. z o.o., zaliczane do liderów produkcji najwyższej jakości nawozów dolistnych i dodatków paszowych, od wielu lat dostarcza klientom w Polsce i na Świecie innowacyjne produkty, których zastosowanie pozwala godzić korzyści ekonomiczne zastosowania w praktyce rolnej z zachowaniem troski o środowisko naturalne i zdrowie człowieka. Produkty firmy ARKOP spełniają rygorystyczne standardy jakości i ekologii przyjęte w Unii Europejskiej, będąc dla klientów synonimem jakości i bezpieczeństwa. Nieustannie monitorowane procesy produkcyjne, olbrzymi nacisk kładziony na wdrażanie i realne funkcjonowanie systemów kompleksowego zarządzania jakością oraz stała orientacja na innowacyjne rozwiązania, przyczyniają się do wprowadzania na rynek rozwiązań nowoczesnych, ekonomicznych i przyjaznych dla środowiska. W świetle przyjętej przez Unię Europejskiej strategii ‘From Farm to Fork’, portfolio produktowe firmy ARKOP może dostarczyć polskim producentom rolnym skutecznych narzędzi pozwalających na dostosowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej do wytycznych nowej legislacji, z zachowaniem bilansu ekonomicznego gospodarstw. Poniżej prezentujemy nasz komentarz odnoszący się do kluczowych założeń zaproponowanej Strategii.

Ograniczenie stosowania pestycydów o 50% w nadchodzącej dekadzie

Zbilansowane żywienie mineralne roślin wywiera korzystny wpływ na ich naturalne mechanizmy odporności, zwiększając tolerancję na stresy środowiskowe. Zgodnie z popularną maksymą, iż ‘lepiej jest zapobiegać niż leczyć’, odpowiednio dostosowane do typu uprawy rolnej programy nawożenia, mogą przyczynić się do ograniczenia potrzeby stosowania pestycydów. Prawidłowy dobór stosowanych dawek składników odżywczych może przyczynić się do ograniczenia progresji choroby lub szkodników do akceptowalnego poziomu, na którym dalsza kontrola przez inne praktyki agrokultury lub konwencjonalne środki ochrony roślin jest skuteczniejsza i bardziej korzystna ekonomicznie [2]. 

Szereg badań naukowych wskazuje na istotną rolę wybranych minerałów i innych składników odżywczych w stymulowaniu naturalnych reakcji odpornościowych roślin. Jednym z pierwiastków odgrywający istotną rolę w kształtowaniu naturalnych mechanizmów odpornościowych jest krzem. Pierwiastek ten, po pobraniu przez roślinę, odkładany jest w ścianach komórkowych, powodując jej wzmocnienie mechaniczne. Dzięki naturalnemu zabezpieczeniu tkanek pędu przez inkrustację krzemem, utrudniona zostaje możliwość infekcji przez różnego typu patogeny (grzyby, bakterie, wirusy) oraz  niwelowane są potencjalne szkody ze strony szkodników (mszyce, fitofagi). W swoim portfolio, firma ARKOP posiada nawóz Immuno Activ Si , będący płynnym preparatem dolistnym najnowszej generacji, zawierającym związki krzemu korzystnie wpływające na  odporność  roślin,  a  w  konsekwencji  na  zwiększenie  plonów. Stosowanie nawozu Immuno Activ Si przyczynia się również do znaczącej redukcji szkodliwych efektów działania stresów abiotycznych, zabezpieczając roślinę przed uszkodzeniami powodowanymi przez suszę i przymrozki.

Kolejnym z pierwiastków o potwierdzonej naukowo roli w stymulowaniu naturalnej odporności roślin, zwierząt i człowieka jest selen. Istnieje szereg dowodów wskazujących na to, że zastosowanie nawozów dolistnych zawierających selen przyczynia się do przeciwdziałania wpływom stresów środowiskowych na rośliny. Dotychczasowe badania potwierdziły udział selenu w reakcji roślin na stresy abiotyczne, takie jak: chłód, susza, intensywne światło, zalanie, zasolenie oraz ekspozycja na metale ciężkie [3]. Mimo, iż selen nie został jeszcze sklasyfikowany jako pierwiastek niezbędny w żywieniu roślin, korzystne działanie Se zostało potwierdzone u wielu gatunków. Suplementacja roślin selenem przyczynia się do zwiększenia tempa wzrostu i akumulacji biomasy, przeciwdziałania stresom środowiskowym, opóźnieniu procesów starzenia się i ochrony przed wolnymi rodnikami (RYSUNEK 1). Selen ma również fundamentalne znaczenia dla prawidłowego rozwoju, nie tylko roślin, lecz również zwierząt i człowieka. Akumulacja selenu w łańcuchu pokarmowym może więc przyczynić się do znaczącej poprawy zdrowotności roślin i zwierząt hodowlanych, jak również w korzystny spoób wpłynąć na wzbogacenie diety człowieka w ten dobroczynny pierwiastek.

Mając na uwadze szereg korzyści wynikających z dobroczynnego wpływu suplementacji selenem na organizmy żywe, firma ARKOP wprowadziła do swojego portfolio produktów nawozowych innowacyjne biostymulatory wzrostu.  AminoSelenit i AminoStymulanit, to pierwsze w Polsce biostymulatory roślinne powstałe w oparciu o autorską technologię polegającą na wykorzystaniu synergicznego działania aminokwasów, selenu oraz innych składników aktywnych. Biostymulatory firmy ARKOP są zarejestrowanymi stymulatorami wzrostu umieszczonymi w wykazie środków wspomagających uprawę roślin, które można wprowadzać do obrotu na podstawie pozwoleń ministra właściwego do spraw rolnictwa. W toku przeprowadzonych niezależnych badań rejestrowych, wykazano korzystny wpływ stosowania AminoStymulanitu i AminoSelenitu w warunkach uprawy szklarniowej papryki, uprawy jabłoni i polowej uprawy kukurydzy. Każde z przeprowadzonych doświadczeń wykazało działanie stymulujące na wzrost roślin oraz jakość plonu.

Warto  również podkreślić rolę suplementacji roślin organicznymi formami miedzi w stymulowaniu odporności roślin na stresy biotyczne. Wyniki ostatnich badań naukowych pokazują również, iż aplikacja dolistna chelatów miedzi na bazie HGA (ang. heptagluconates) przyczynia się do niwelowania symptomów infekcji bakteryjnych, poprzez wydzielanie przez roślinę naturalnych fitohormonów, zaangażowanych w reakcję odpornościową [4]. Płynny nawóz L-Actipol HGA Cu-7 stanowi wysoce przyswajalne źródło bio-dostępnej miedzi na bazie przyjaznego dla środowiska kwasu heptaglukonowego. Rekomendowane jest jego stosowanie interwencyjne w przypadku ekspozycji na stresy biotyczne oraz w celu uzupełnienia niedoborów tego pierwiastka na każdym etapie rozwoju rośliny.

Zmniejszenie strat aplikowanych składników pokarmowych o >50%

W badaniach prowadzonych już w latach 50-tych XX w. udowodniono jednoznacznie, że przyswajalność składników odżywczych przez roślinę jest bardziej efektywna przy aplikacji dolistnej, w porównaniu do tradycyjnych nawozów posypowych [5]. Badania z zastosowaniem niezbędnych dla roślin minerałów, które znakowano izotopowo, wykazały, że nawożenie dolistne jest bardziej skuteczne, przyczyniając się do zmniejszenia potencjalnych wpływów na środowisko, w porównaniu do aplikacji doglebowej. Potwierdzono eksperymentalnie, że asymilacja składników odżywczych stosowane dolistnie może być 4–30 razy bardziej skuteczna w porównaniu do klasycznych nawozów [6] (RYSUNEK 2).

Żywienie dolistne roślin stanowi wysoce skuteczną alternatywę dla dostarczania roślinom składników odżywczych, zwłaszcza mikroelementów, które są potrzebne w małych ilościach, a ich pobieranie jest często utrudnione przez właściwości chemiczne gleby. Istnieje szereg dowodów, pochodzących z licznych badań polowych prowadzonych na uprawach polowych na całym świecie, potwierdzających korzystne działanie nawozów dolistnych. Ich aplikacja przyczynia się do poprawy metabolizmu roślin, jak również poprawy ilości i jakości plonów upraw [7].

Ograniczenie sprzedaży środków przeciwbakteryjnych (m.in. antybiotyków) dla zwierząt hodowlanych i akwakultur o 50%

W ciągu ostatnich dwudziestu lat intensywne badania koncentrowały się na opracowaniu alternatyw dla antybiotyków w celu utrzymania zdrowia i wydajności zwierząt gospodarskich. Do najczęściej badanych alternatywnych środków terapeutycznych zalicza się: probiotyki, prebiotyki, zakwaszacze, ekstrakty roślinne i neutraceutyki, takie jak miedź i cynk [8]. Podaż mikroelementów w postaci chelatów, niesie za sobą wiele zalet, do których możemy zaliczyć:   wysoką przyswajalność, efektywność pobierania, czy ograniczenie uwalniania nadmiaru mikroelementów do środowiska (RYSUNEK 3). Istnieje wiele dowodów naukowych wskazujących na to, że aplikacja miedzi i cynku w postaci schelatowanej przy podaży profilaktycznej w gotowej paszy, może przyczyniać się do ograniczenia potrzeby stosowania tradycyjnych środków o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. 

Cynk i miedź mają naukowo udowodnioną rolę w stymulowaniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego u zwierząt hodowlanych. W przypadku zapobiegania infekcjom bakteryjnym jelit u świń (dyzenteria, salmonelloza lub zapalenie jelita krętego), rekomenduje się stosowanie terapeutycznych dawek Zn i Cu w premiksie paszowym. Działanie śladowych minerałów nie zapobiegnie infekcji we wszystkich przypadkach, ale ma zasadnicze znaczenie w zmniejszeniu nasilenia choroby. Właściwa suplementacja mineralna pozwoli na utrzymanie spożycia paszy w okresie choroby. W konsekwencji prowadzi to do lepszego wchłaniania składników odżywczych, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego i utrzymanie średniego dziennego przyrostu masy [9].

W ramach portfolio dodatków paszowych, firma ARKOP wprowadziła na rynek innowacyjne produkty, których formulacje oparte są na wysokiej klasy chelatach: 

• GLYSTAR i GLYSTAR Forte, będących chelatami na bazie glicyny, 
• CHELMAX i L-CHELMAX, czyli chelatów na bazie aminokwasów pochodzących z hydrolizy białka sojowego (z soi wolnej od GMO) oraz 
• szeregu dedykowanych premiksów AminoCare Świnie | Prosięta | Bydło | Drób | Konie, wzbogacających dietę zwierząt w komplet niezbędnych mikroelementów.

Firma ARKOP od niemal 30 lat buduje doświadczenie w produkcji dodatków paszowych na bazie chelatów, w branży niesamowicie wrażliwej na kwestie jakości i bezpieczeństwa produktu. Dbałość o najwyższą jakość naszych produktów, wdrożone w firmie systemy ISO9001 i FAMIQs (specjalistyczny system certyfikacji dla producentów dodatków paszowych) oraz otwartość na innowacje pozwoliły na nawiązanie trwałych relacji handlowych ze światowymi liderami w produkcji gotowych pasz i karm dla zwierząt.

Zwiększenie udziału rolnictwa ekologicznego o 25% do 2030 r.

Istnieje wiele źródeł makro- i mikroelementów mających zastosowanie w rolnictwie ekologicznym, które można swobodnie wykorzystywać w sposób przyjazny dla środowiska.

Nowa seria nawozów firmy ARKOP, opracowana na bazie kwasu heptaglukonowego L-Actipol HGA, oferuje jednoskładnikowe chelaty cynku, manganu miedzi i żelaza, cechujące się doskonalłą przyswajalnością przez rośliny. Ze względu na fakt, że reszty kwasu heptagluownowego są w pełni rozkładane w środowisku glebowym, nie dochodzi do ich akumulacji w środowisku, zarówno w glebie jak i w wodach gruntowych. Stosowanie nawozów z linii L-Actipol HGA może się więc przyczynić się do poprawy zdrowotności roślin i jakości gleb, bez zaburzenie równowagi środowiska naturalnego (RYSUNEK 4).

Bibliografia: 

[1] – https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/actions-being-taken-eu/farm-fork_en
[2] – Dordas, C. (2008). Role of nutrients in controlling plant diseases in sustainable agriculture. A review. Agronomy for sustainable development, 28(1), 33-46
[3] – Feng, R., Wei, C., & Tu, S. (2013). The roles of selenium in protecting plants against abiotic stresses. Environmental and Experimental Botany, 87, 58-68.
[4] –  González‐Hernández, A. I., Llorens, E., Agustí‐Brisach, C., Vicedo, B., Yuste, T., Cerveró, A.,& Lapeña, L. (2018). Elucidating the mechanism of action of copper heptagluconate on the plant immune system against Pseudomonas syringae in tomato (Solanum lycopersicum L). Pest management science, 74(11), 2601-2607.
[5] – Huang, Y. Li, and M.E. Sumner (Eds.) 2012. Handbook of soil science: Properties and processes. Vol. 1. Taylor & Francis, Boca Raton
[6] – Dixon, R.C. (2003). Foliar fertilization improves nutrient use efficiency. Fluid J. 40:22–23.
[7] –  Fernández, V., & Brown, P. H. (2013). From plant surface to plant metabolism: the uncertain fate of foliar-applied nutrients. Frontiers in plant science, 4, 289.
[8] – Thacker, P. A. (2013). Alternatives to antibiotics as growth promoters for use in swine production: a review. Journal of animal science and biotechnology, 4(1), 35.
[9] – Hill, G. M., Cromwell, G. L., Crenshaw, T. D., Dove, C. R., Ewan, R. C., Knabe, D. A., & Southern, L. L. (2000). Growth promotion effects and plasma changes from feeding high dietary concentrations of zinc and copper to weanling pigs (regional study). Journal of Animal Science, 78(4), 1010-1016.